Miku Antića pamtimo kao velikog pesnika, a zaboravljamo još jednu umetnost u kojoj je bio sjajan
Veliki Miroslav Mika Antić je preminuo na današnji dan, 24. juna 1986. Pamtimo ga pre svega kao velikog pesnika, ali on je bio mnogo, mnogo više. Mnogi zaboravljaju (ili i ne znaju) da je pored svega ostalog, bio i filmski reditelj i iza sebe je ostavio nekoliko bitnih naslova.
Pored poezije, slikarstva, filma, bavio se i neumetničkim poslovima. Bio je zidarski pomoćnik, kubikaš na pristaništu, fizički radnik u pivari, mornar, bokser, bavio se vodovodom i kanalizacijom, pravio krovove, obrađivao drvo, pravio lutke, i radio mnoge druge poslove. Međutim kad pričamo o Antiću, umetniku, poezija je uvek u prvom planu, ali njegov rad na filmu, vezan je za Crni talas i od izuzetnog je značaja.
Pored dokukmenatarnih i kratkih filmova, Antić je režirao dva filma, koji kao i ostali filmovi celog pokreta Crnog talasa, na kritički način se odnosio prema vlasti, ali i pozicijom običnog čoveka koji je često ostavljan na cedilu od svih. Prvi dugometražni film snimio je, revolucionarne 1968, “Sveti pesak“.
U ovom filmu, čovek koji je bio nekada politički komesar brigade, ogrešio se o društvo. Dvadeset godina posle rata, na mesto gde se otkriva spomenik njegovim mrtvim drugovima, došao je i on, nepozvan i odbačen. Po samom zapletu vidite da se film bavio izneverenim očekivanjima prvoboraca nakon Drugog svetskog rata, temom koja je često bila zastupljena tih godina u Crnom talasu, ali i nije nailazila na odobravanje cenzora, zbog čega su na sve načine pokušavali da skrajnu ove filmove da ne dođu do većeg broja gledaoca.
Veći uspeh, doduše sa nekoliko decenija zakašnjenja, stiže sa filmom “Doručak sa Đavolom” iz 1971. godine. U glavnim ulogama su bili prvaci glumišta, Bata Živojinović i Mira Stupica. U jednom vojvođanskom selu u leto 1945. godine novouspostavljena vlast uvodi obavezni otkup žitarica, a što će, kada isto selo zadesi poplava, imati katastrofalne posledice. U filmu je kritikovao moralnu dvoličnost komunizma, nešto žustriji i glasnije nego mnogi pre njega, tako da se i premijera ovog filma zadesila kad je krenula i jača kampanja protiv filmova Crnog talasa, tako da nedugo posle premijere filma na Pulskom festivalu, film postaje zabranjen i odlazi u bunker na par decenija.
Nakon svog ovog cimanja sa državom, nije se više bavio režijom. Verovatno nije bilo ni preporučljivo ako je želeo glavu na ramenima. Potpisao je scenarija za nekoliko televizijskih ostvarenja u narednim godinama. Zanimljivo koliko je širok dijapazon Antićevog stvaralaštva bio, jer pamtimo ga kao toplog i romantičnog pesnika ali kao besnog i buntovnog filmadžiju koji ujeda. To je valjda odlika veličine umetnika, nešto što nam je Mika Antić odavno dokazao.
Naslovna fotografija: Youtube screenshot