Jubilarne X Somborske muzičke svečanosti

Slaveći deseti rođendan, od 29. septembra do 2. oktobra, SOMUS okuplja umetnike koji su ga kroz njegovu kratku, ali značajnu istoriju nesebično pomagali i podržavali i festival uzdigli na najviši nivo festivala klasične muzike u regionu. Sa tom idejom ovogodišnji SOMUS svojoj publici donosi solističke resitale i koncerte kamernih ansambala velikih umetnika, kao i koncert orkestra mladih sugrađana, učenika muzičke škole „Petar Konjović”.

Pod okriljem Kulturnog centra „Laza Kostić“ Sombor SOMUS je postao prepoznatljiv brend grada Sombora. „Svake godine SOMUS okuplja muzičare zavidne inostrane karijere, a mnogi od njih su naši Somborci. Ovo deseto izdanje je pripremano studiozno, s obzirom da ćemo ugostiti umetnike koji su u svom gustom profesionalnom rasporedu našli prostora za SOMUS, a zadovoljstvo je veće kad znamo da sviraju program koji inače ne izvode na svojim koncertima“, reči su Vesne Šašić, dirktorice KC „Laza Kostić“ Sombor.

Davne 1961.godine, Dušan Trbojević, pijanista i pedagog, osnovao je Somborske muzičke večeri, najstariji festival klasične muzike u Srbiji. Decenijama razvijajući pedagoški pristup koncertu, svojim somborskim festivalom razvio je poseban odnos sa publikom.

50 godina od tada, rađa se SOMUS inspirisan tradicijom i duhom starog festivala. Uz angažovanje pijanista Lidije Bizjak i Mihajla Zurkovića, koji je umetnički direktor SOMUS-a, festival okuplja ugledne muzičare koji izvode ekskluzivne programe, napravljene specijalno za ovu priliku. Osim toga kroz svoje prateće programe – omaž srpskim kompozitorima i program za decu, festival se odužuje velikanima srpske kompozicije i obraća se i najmlađoj publici razvijajući kod njih senzibilnost za vrhunsku umetnost. Festival se profilisao kao poslastica za ljubitelje ozbiljne muzike, koja ne podrazumeva samo klasiku, nego i džez i druge žanrove. Ne čudi što je ove godine SOMUS poneo slogan „Ka novim horizontima“, jer pored afirmisanih umetnika, SOMUS svake godine daje šansu mladim muzičarima iz MŠ „Petar Konjović“ da se sretnu sa uzorima, da sviraju sa njima i da budu deo programa ovog prestižnog festivala.

U četvrtak, 29. septembra u 20 časova, ovogodišnji festival, koncertom pod nazivom „Susretanja“, otvoriće jedan od najvernijih prijatelja festivala, pijanista Aleksandar Madžar, zajedno sa violončelistom Adrianom Brendlom iz slavne britanske muzičke porodice. Pored Debisija, Šumana, Betovena i Šopena, publika će moći da čuje i renesansnog kompozitora Viljama Berda.

Iste večeri, u okviru programa Džez na Somus-u – After party, nastupa Bojan Zulfikarpašić, srpsko-francuski džez pijanista, poznat kao Bojan Z, koga nije potrebno posebno predstavljati. Nakon dva nezaboravna koncerta na SOMUS-u, prvog sa francuskim džez saksofonistom Žilijenom Luroom, a zatim i sa pijanistom Vasilom Hadžimanovim, Bojan Z dolazi u Sombor po treći put u kombinaciji akustike i elektronike.

Pored već poznatih gostiju festivala, Mate Bekavca, Maired Hiki i Pera Rundberga, nastupiće kamerni orkestar provokativnog naziva „FB banda” sastavljen od najeminentnijih muzičara Ljubljanske filharmonije, RTV simfoničara i Mariborske opere. Prvi koncert ovog ansambla na ovogodišnjem festivalu programski je orijentisan ka kompozitoru V. A. Mocartu, njegovim savremenicima, kao i modernim kompozitorima koja su svoja dela komponovali inspirisani stvaralaštvom velikog kompozitora. „FB banda je grupa mladih muzičara, koji uz rutinski rad u matičnim orkestrima ipak žele drugačiji kontakt sa muzikom u kome nema sindikata i administrativnih pravila koja guše iskreno i predano bavljenje muzikom. Jedini cilj im je: učiti i davati, biti u međusobnom kontaktu i muzikom dirnuti publiku – sa takvim odnosom interpretirati klasičnu muziku iz drugog ugla, bez uobičajene patine, takozvane ozbiljne muzike. Provetreno sa osmehom i suzama na licu…“, reči su osnivača benda Mate Bekavaca. Oni nastupaju druge večeri, u petak 30. septembra u 20 časova.

Od svojih početaka, SOMUS uspešno sarađuje sa Akademijom umetnosti u Novom Sadu, angažujući njene studente i profesore, što u večernjim koncertnim terminima, što u programima za najmlađe. Redovni profesori Akademije umetnosti u Novom Sadu, Laura Levai Aksin i Zoran Krajišnik, kroz dugu saradnju u neobičnom duu, predstaviće se delima velikih imena klasične muzike u obradama za flautu i gitaru u subotu 1. oktobra u 17 časova.

U nastavku dana od 20 časova publika će imati prilike da čuje koncert savremene muzike pod nazivom Agonija današnjice i programom pod nazivom Carte blanche. FB banda i Mate Bekavac, kao fontmen, najavljuju: „Muzika nosi u sebi mogućnost tumačenja bez reči. Program Carte blanche je tihi komentar događanja u današnjem društvu. Katastrofe, ratovi i pohlepa vode ka patnji, gubicima i rezignaciji duha. U muzici možemo pronaći utehu, nadu i melem za duševne rane – od davnina sve do danas, kroz vekove“.

Poslednjeg dana festivala u nedelju 2. oktobra u 11 časova, kao nastavak višegodišnje intenzivne saradnje sa profesorima i učenicima muzičke škole „Petar Konjović” u Somboru, a sa željom da se pruži šansa mladima, orkestar muzičke škole će dobiti priliku da nastupi na festivalu, podeli scenu sa vrhunskim profesionalnim muzičarima i bude deo Somusovog jubileja. Orkestrom diriguje Mina Bošnjak, za klavirom je Mihajlo Zurković, a kao gost nastupa Sonja Šarić, sopran. Program Stepenicama ka zvezdama pratiće muzika L.van Betovena, J. Bramsa, Ž.Masnea, G.Kasada, V. Belinija, F.Šopena i A.Pjacole.

Istog dana u 20 časova se svečano zatvara festival koncertom Nemačka lirika, koji će otpevati Sonja Šarić, uz pratnju Strahinje Đokića za klavirom. Dobitnica prve nagrade i specijalne nagrade publike na prestižnom konkursu Eva Marton u Budimpešti 2021. godine, somborka Sonja Šarić je poseban gost SOMUS-a. Nakon sedam godina, Sonja Šarić ponovo nastupa na festivalu koji je već 2015. godine prepoznao kvalitet mlade umetnice i pružio joj priliku da nastupi uz imena kao što su Nemanja Radulović, Stefan Milenković, Aleksandar Madžar, Mate Bekavac, Irena Grafenauer, Katarina Jovanović i drugi. Nakon završenih studija na Univerzitetu za muziku i scenske umetnosti u Manhajmu, intenzivno izučavajući nemački lid, Sonja će somborskoj publici, uz klavirsku saradnju Strahinje Đokića, izvesti cikluse solo pesama F. Lista, R. Štrausa i G. Malera.

Svi programi SOMUS-a se održavaju u Svečanoj sali Gradske kuće. Glavni organizator festivala je Kulturni centar „Laza Kostić“ Sombor, uz podršku Grada Sombora, Ministarstva kulture i informisanja Republike Srbije, Pokrajinske Vlade, C. Bechstein centra. Od 8. septembra kreće prodaja karata za festival, po ceni od 200 i 300 dinara, zavisno od programa. Karte će se prodavati radnim danima i subotom u terminu od 10 do 13 časova na blagajni Kulturnog centra „Laza Kostić” Sombor, Venac Radomira Putnika 2, kao i na dan koncerta na ulazu u Svečanu salu Gradske kuće Sombor, sat vremena pre početka koncerta.

Naslovna fotografija: Photo by Larisa Birta on Unsplash