„Oči su ogledalo duše”: Evo kako možete da saznate da li u vama tinja Alchajmer

Skorašnja istraživanja, objavljena u februaru mesecu u medicinskom časopisu Akta Neuropatologika, pokzauju da se prvi znaci Alchajmerove bolesti mogu prikazati u očima.

„Ovo je prozor u mozak”, objašnjava oftamolog Kristin Grir, direktorka medicinskog obrazovanja na Institutu za neurodegenerativne bolesti u Boka Ratonu na Floridi.

„Možete da vidite direktno u nervni sistem gledajući zadnji deo oka, prema optičkom nervu i mrežnjači”, dodala je ona.

Kao cilj istraživanja navodi se pokušaj utvrđivanja mogućnosti da analiza oka dijagnostikuje Alchajmerovu bolest pre nego što se i sami simptomi pojave. Kako jutarnji.hr navodi, stručnjaci upozoravaju da je bolest već uveliko napredovala do trenutka kada su pamćenje i ponašanje osobe pogođeni.

“Alchajmerova bolest počinje da se razvija u mozgu decenijama pre prvih simptoma gubitka pamćenja”, kaže Ričard Ajzakson, neurolog specijalizovan za Alchajmerovu bolest na Institutu za neurodegenerativne bolesti.

Promene u mrežnjači i mozgu

Kada bi lekari mogli da indetifikuju bolest u najranijim fazama, ljudi bi svakako mogli da biraju zdrav način života i imali bi mogućnost da kontrolišu sve faktore rizika koji se mogu promeniti.

Da bi saznali koliko rano možemo da otkrijemo znake kongitivnog pada, u okviru nedavne studije, naučnici su analizirano donirano tkivo mrežnjače i mozgove čak 86 ljudi koji su porlazili kro različite stepene mentalnog opadanja.

„Naša studija je prva koja pruža detaljne analize profila proteina i molekuralnih, ćelijskih i strukturnih efekata Alchajmerove bolesti na ljudsku mrežnjaču i kakve reakcije bivaju posledica promena u mozgu i kognitivnim funkcijama”, rekla je koautorka Maja Koronio-Hamaui, profesroka neurohirurgije i biomedicinskih nauka u neprofitnom medicinskom centru u Los Anđelesu.

„Ove promene na mrežnjači povezane su sa promenama u delovima mozga koji se nazivaju entorinalni i temporalni korteks, centar za pamćenje, navigaciju i percepciju vremena”, objašnjava Koronio-Hamaui.

Tokom studije, istraživači su prikupljali uzorke retinalnog i moždanog tkiva tokom 14 godina od 86 donatora ljudskog tkiva sa Alchajmerovom bolešću i blagim kognitivnim oštećenjem, što je, prema autorima, najveća grupa uzoraka mrežnjače ikada proučavana.

Zatim su uporedili uzorke donora sa normalnim kognitivnim funkcijama sa onima koji su imali blago oštećenje i onima sa unzanpredovalim stadijumima Alchajmerove bolesti. Studija je otkrila značajno povećanje beta-amiloida – ključnog markera Alchajmerove bolesti.

Rana dijagnoza

Mikroglijalne ćelije su umrle za 80% kod onih sa kognitivnim problemima, pokazalo je istraživanje. Same ćelije odgovorne su za poprvku i održavanje drugih ćelija, što uključuje čišćenje beta-amiloida iz mozga i mrežnjače.

„Pronađeni su i markeri zapaljenja, koji bi mogli biti jednako važan pokazatelj progresije bolesti”, rekao je Ajzakson. “Nalazi su takođe bili očigledni kod ljudi bez ili sa minimalnim kognitivnim simptomima, što sugeriše da bi ovi novi testovi oka mogli biti veoma korisni u ranoj dijagnozi.”

Kako su istraživanja pokazala, veći broj imunih ćelija čvrsto okružuju amiloidne beta plakove, kao i druge ćelije odovorne za upalu i smrt ćelija i tkiva.

Atrofija tkiva i zapaljenje u ćelijama na krajnjoj periferiji mrežnjače jesu najindikativniji za kognitivni status, pokazalo ej istraživanje.

„Ova otkrića na kraju bi mogla da dovedu do razvoja tehnika snimaja koje bi nam omogućile da ranije i preciznije dijagnostikujemo Alchajmerovu bolest… i pratimo njeno napredovanje neizazvano gledanjem kroz oko”, zaključuje Ajzakon.