O ovom muzičkom žanru iz Jugoslavije danas priča ceo svet, jer nikome nije jasno kako se desio
Jedan muzički žanr iz bivše Jugoslavije je počeo sve više i više da intrigira muzičke fanatike širom sveta, ali pre svega zbog toga što tera ljude da se zapitaju – kako se to desilo?
Yu Mex je bio stil popularne muzike u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji koji je uključivao elemente tradicionalne meksičke muzike, kao što su marijači i rančera. Ovaj žanr je bio uglavnom popularan tokom 1950-ih i 60-ih godina, kada je niz jugoslovenskih pevača počeo da izvodi tradicionalne meksičke pesme.
Woke kultura bi danas ovo nazvala kulturnom aproprijacijom, ali u to vreme Nikola Karović, Slavko Perović, Ljubomir Milić i njegov bend Paloma su zaista bili jako popularni od Triglava do Đevđelije.
Nije retkost da ovako čudan spoj Jugoslavije i muzike Meksika izazove interesovanje svetskih kopača čudnih informacija, mimera i ekipe sa Redita. I tako je i bilo tokom prethodnih dana.
A kako je došlo do proboja meksičke kulture u SRJ? Posle razlaza Tito-Staljin 1948, sovjetski filmovi se više nisu prikazivali u Jugoslaviji. Istovremeno, Tito nije želeo američke filmove zbog ideoloških razlika. Kao rezultat toga, okrenuo se uvozu meksičkih filmova.
Činjenica da su mnogi meksički filmovi „zlatnog doba“ veličali meksičku revoluciju, prikazujući obične Meksikance koji ustaju protiv represivne meksičke države, učinila je meksičke filmove dovoljno „revolucionarnim“ da se mogu prikazivati u Jugoslaviji. Povučene su mnoge paralele između borbe koju su partizani vodili u Drugom svetskom ratu i Meksičke revolucije.
Prvi meksički film koji je premijerno prikazan bila je drama Jedan dan života iz 1950. godine, koja je postala veliki hit kada je prikazana u Jugoslaviji 1952. godine. Zaplet koji se bavi pogubljenjem pobunjenika u Meksičkoj revoluciji rasplakao je mnoge gledaoce u Jugoslaviji, koji su videli paralelu sa sopstvenim iskustvima u Drugom svetskom ratu.
Drugi, manje politički meksički filmovi, kao što su komedije i romanse, takođe su postali popularni, a bilo je uobičajeno da mnogi mladi Jugosloveni imitiraju stilove meksičkih filmskih zvezda, za koje se smatralo da otelotvoruju sve što je kul a muzičari su počeli da oblače sombrere da bi izvodili meksičku muziku, pevajući na srpsko-hrvatskom ili na originalnom španskom.
Interesovanje je polako bledelo posle 1970-ih. Ipak duo Karović – Perović bili su nezaobilazan deo novogodišnjih programa sve do 90-ih godina, makar na par minuta.
Na kraju, iza svega su ostali i omoti tih ploča, koji danas umeju da obraduju svakog ko slučajno u beskrajnim skrolovanjima interneta naleti na njih.