Otvaranje izložbe je u utorak, 25. januara u 18 časova. Autorka izložbe je Jasmina Cukić, kustoskinja Narodnog muzeja.

Izložba Kako pamtimo vladare? Predstave Obrenovića iz Kabineta grafike Narodnog muzeja u Beogradu predstavlja 25 radova iz Zbirke crteža i grafika srpskih autora 18. i 19. veka iz Kabineta grafike Narodnog muzeja u Beogradu.

Odabrani radovi pružaju uvid u različite aspekte vizuelne reprezentacije vladara dinastije Obrenović. Izloženi su portreti vladara, preko kojih otkrivamo način konstruisanja predstave o vladarskom liku, kao i prikazi istorijskih događaja koji su gradili legitimitet i kult dinastije tokom vladavine kneza Miloša, kneza Mihaila i kneza Milana Obrenovića. Kao jedan od oslonaca reprezentacije političke moći, predstave o vladarima kreirane putem umetnosti nastajale su u periodima dinastičkih uspona, ali i kriza.

Pored srpskih autora Anastasa Jovanovića, Stevana Todorovića i Đorđa Krstića, na izložbi su zastupljeni i strani umetnici među kojima su Karol Pop de Satmari i Vincenc Kacler, čiji su radovi takođe deo ove zbirke. Oni su svojim stvaralaštvom bili vezani za srpsku kulturnu sredinu 19. veka, ostavljajući umetnička svedočanstva o dinastiji Obrenović.

Grafičko stvaralaštvo predstavlja važan segment srpske vizuelne kulture 19. veka i ovom izložbom je stavljen fokus na njegov dokumentarni i svedočanstveni potencijal. Zahvaljujući mogućnostima multipliciranja grafika je bila pogodna u kontekstu političko-propagandnog delovanja. Grafička ostvarenja su postojala u formi samostalnog lista, ili su reprodukovana u knjigama, oglašavana u štampi, pronalazeći svoje mesto u privatnoj i javnoj sferi. Na ovoj izložbi grafici pristupamo sa idejom da ukažemo na njena izvorna značenja, ali i na ona koja joj pripisujemo danas, kada se sa njom srećemo u trenutku kada je lišena svoje prvobitne namene i posmatrana u muzeološkom kontekstu kao dokument jednog vremena.

Crtež je na drugoj strani u srpskoj umetnosti 19. veka uglavnom bio lišen šire recepcije. Sagledavajući ga pre svega kao svedočanstvo, prepoznajemo njegovu ulogu u procesu rekonstruisanja i pamćenja određenih događaja, važnih za dinastiju Obrenović.

Imajući na umu višestruku ulogu i prirodu grafike i crteža, u prilici smo da posredstvom odabranih radova vidimo u kolikoj meri su neki od ključnih istorijskih trenutaka determinisali način memorisanja dinastije i uticali na to kako spomenute vladare i danas pamtimo.

Naslovna slika: Vincenc Kacler, Takovski ustanak god. 1815, litografija u boji

Foto: Promo