Šta je dispraksija, koji su simptomi i kako se leči?
Dispraksija je oblik poremećaja u koordinaciji razvoja (DCD). Poremećaj može uticati kako na fine motoričke sposobnosti kao što su koordinacija malih mišića (na primer na prstima), tako i na bruto motoričke sposobnosti, što podrazumeva koordinaciju velikih mišića, kao što su ruke, noge i torzo.
Pored toga, ovo stanje može takođe uticati i na otežanu artikulaciju glasova, a sam termin može se koristiti i za opisivanje poteškoća u kretanju koje se dešavaju kasnije u životu kao rezultat oštećenja mozga, kao što je moždani udar ili povreda glave.
Koji su simptomi?
Znakovi dispraksije mogu postati očigledni još u ranoj dobi kod novorođenčadi i dece. Ovi simptomi uključuju poteškoće u igranju sa igračkama ili učestvovanju u igrama koje uključuju veštine koordinacije, zatim otežano korišćenje pribora za jelo, neuredan rukopis i nemogućnost obavljanja zadataka kao što su zakopčavanje dugmadi ili vezivanje pertli. Drugi simptomi mogu uključivati često padanje i ispuštanje predmeta.
Koji su uzroci?
Iako ne postoji potvrđen uzrok dispraksije, postoje faktori koji mogu da dovedu do većeg rizika od razvoja ovog poremećaja kod dece. Oni uključuju prerano rođenje, odnosno težinu koja je ispod proseka na samom rođenju, a bitnu ulogu igra i nasledni faktor.
Veruje se da ovaj poremećaj pogađa oko 10 posto svetske populacije, dok je procenat onih koji se suočavaju sa težim oblikom ovog stanja oko 2 posto. Slavne osobe kojima je dijagnostikovana dispraksija uključuju zvezdu Harija Potera – Danijela Redklifa, model Karu Delavinj i pevačicu Florens Velč.
Kako se tretira?
Iako se simptomi dispraksije mogu vremenom smanjiti, tretman stručnog lica može se pokazati korisnim na duže staze. Tako pedijatrijski terapeut može pomoći detetu sa dispraksijom da nauči kako da obavlja zadatke kao što je rukovanje priborom za jelo, vezivanje pertli i pisanje. Drugi zdravstveni radnici koji takođe mogu pomoći deci koja žive s dispraksijom jesu klinički psiholozi i pedagozi.