Izložba Ivan Meštrović (1883-1962) u Narodnom muzeju

U utorak 17. decembra u 19 časova u Narodnom muzeju biće otvorena izložba Ivan Meštrović (1883-1962) – Skulpture iz zbirke Narodnog muzeja u Beogradu. Tokom decembra i januara posetioci Narodnog muzeja će imati priliku da posete i uživaju u postavci koju čini četrdeset skulptura najistaknutijeg jugoslovenskog vajara.

Sve skulpture izložene u Velikoj galeriji na drugom spratu centralnog muzejskog zdanja, potiču iz kolekcije Narodnog muzeja u kojem se čuva ukupno osamdeset radova Ivana Meštrovića, vajara čija je umetnička slava daleko prevazišla granice Jugoslavije, osnovane 1918. godine kao državne zajednice Srba, Hrvata i Slovenaca, a u čijem je formiranju i sam Meštrović aktivno učestvovao. Najveći broj izloženih vajarskih ostvarenja, uglavnom nastalih pre Prvog svetskog rata, čine tzv. Vidovdanski fragmenti. Skulpture izvajane za nerealizovanu monumentalnu arhitektonsko-skulptorsku celinu Vidovdanski hram, stvorene su u periodu burnih istorijskih dešavanja, obeleženom umetnikovom  privrženošću ideji kulturnog i političkog jedinstva i oslobođenju južnoslovenskih naroda. Izložene skulpture su najvećim delom nastale između 1908. i 1910. godine, dok je drvena maketa Vidovdanskog hrama, koja se danas čuva u Narodnom muzeju u Kruševcu napravljena 1912. godine. Zahvaljujući međumuzejskoj saradnji, a za potrebe ove izložbe, doneta je u Beograd.

Radovi iz ovog ciklusa su od samog nastanka privlačili izuzetnu pažnju na svim izložbama na kojima su izlagani: 1910. u Beču i Zagrebu, zatim u Rimu, u Paviljonu Kraljevine Srbije, 1911, potom u okviru Bijenala u Veneciji 1914, i ratne 1915. u Muzeju Viktorije i Alberta u Londonu. Meštrovićevi radovi se nisu isticali samo po svojim umetničkim vrednostima, već i po svojoj angažovanosti. Simboli oslobodilačkih težnji jugoslovenskih naroda, oličeni su kroz gloriozne predstave najvećih junaka iz bogate riznice srpskog narodnog stvaralaštva, poput Kraljevića Marka, Miloša Obilića, Srđe Zlopogleđe. Pored vajarskih ostvarenja iz Vidovdanskog ciklusa i još nekoliko radova sa istorijskom tematikom, u Muzeju se čuva i dvadesetak portreta značajnih poslenika iz sfere političkog i kulturnog života sa kojima se Meštrović često susretao, članova porodice i drugih ličnosti.

Vajarska ostvarenja Ivana Meštrovića iz zbirke Narodnog muzeja predstavljaju značajnu celinu koja svedoči o ranijem periodu njegovog stvaralaštva povezanog sa delom opusa inspirisanog tragedijom i herojstvom junaka opevanih u srpskoj narodnoj poeziji. Ove skulpture su rađene u širokom rasponu stilskih osobenosti, od realizma, preko reminiscencija na antičku plastiku, zatim punih, napetih, nekad barokno energizovanih, ekspresivnih vitalnih formi, kao i radova sa izraženom secesijskom stilizacijom.

Pored skulptura koje imaju angažovani karakter izveo je i niz portreta ličnosti koje su obeležile prve decenije 20. veka u različitim sferama života, poput Kralja Petra, Nikole Pašića, Milenka Vesnića, Jovana Dučića i drugih, tako da ovaj deo Meštrovićevog bogatog i raznovrsnog stvaralaštva, koji se čuva u zbirci Narodnog muzeja, u okviru kojeg je i nekoliko remek-dela jugoslovenske skulpture, danas predstavlja svedočanstvo o jednom vremenu, o njegovim estetskim i političkim idejama i idealima.

Posetioci Narodnog muzeja će tokom trajanja izložbe, čiji je autor muzejski savetnik Vera Grujić, utorkom u 12 i subotom u 17 časova moći da prisustvuju stručnim vođenjima, uz mogućnost najave grupnih poseta sa vođenjem na adresu edukacija@narodnimuzej.rs. U okviru pratećih programa izložbe Ivan Meštrović (1883-1962) – Skulpture iz zbirke Narodnog muzeja u Beogradu posetioce očekuju  tematska predavanja i radionice za najmlađu muzejsku publiku, kojima će im se, verujemo, omogućiti da se na različite načine upoznaju sa značajnom celinom impozantnog opusa Ivana Meštrovića.