Izložba „Sutra je ponedeljak” Raše Todosijevića u Muzeju savremene umetnosti Vojvodine

Izložba Sutra je ponedeljak istaknutog neoavangardnog umetnika Dragoljuba Raše Todosijevića biće otvorena u Muzeju savremene umetnosti Vojvodine u Novom Sadu od 9. septembra do 5. oktobra 2022. godine.

Ova izložba obuhvatiće prezentaciju umetničkih radova jednog od protagonista neformalne beogradske grupe konceptualnih umetnika, koja je krajem 60-ih i početkom 70-ih godina učinila radikalni otklon od ideologije i prakse socijalističkog modernizma i uključila se u nove umetničke tokove koji su tek nastajali kod nas i na svetskoj sceni. Tada mladi umetnici (Marina Abramović, Era Milivojević, Neša Paripović, Zoran Popović, Gergelj Urkom) okupljeni oko beogradskog Studentskog kulturnog centra kreću u istraživanje novih formi umetničkog izražavanja, kao što su: video, performans, akcija, instalacija itd, sa ciljem provociranja i preispitivanja strukture i funkcionisanja tekuće prakse, kao i aktuelnog društvenog konteksta.

Prva retrospektivna izložba Dragoljuba Raše Todosijevića u MSUV – Sutra je ponedeljak, povod je da se ponovo sagleda značajna i obimna umetnička praksa ovog autora, te da se na jednom mestu okupe i prezentuju radovi iz nekih od njegovih ključnih serija, kao što su: Dnevnik, Decision as Art (Odluka kao umetnost), Was Ist Kunst? (Šta je umetnost?), Gott Liebt die Serben (Bog voli Srbe), Fuxus Piano (Fuxus klaviri) i dr. Polazište izložbe je u kontinuiranom delovanju autora u polju društveno-politički angažovane umetnosti, te preispitivanja standarda u umetničkim sistemima, nametnutih i opšteprihvaćenih načela, kao kriterijuma podložnih kritici i novom sagledavanju.

Pored radova iz kolekcije MSUV, na izložbi Sutra je ponedeljak biće predstavljena i dela iz umetničkih zbirki Muzeja savremene umetnosti u Beogradu, Muzeja savremene umetnosti Ars Aevi u Sarajevu i Centra za kulturu „Gradac” u Raškoj. U okviru izložbe će biti održano više pratećih programa, vođenja kroz izložbu i razgovor istoričara umetnosti Ješe Denegrija sa Rašom Todosijevićem. Kustoskinja izložbe je dr Sanja Kojić Mladenov. Izložbu prati katalog sa tekstovima kustoskinje i Mihe Colnera, istoričara umetnosti iz Slovenije.

Raša Todosijević je predstavljao Srbiju na 54. Bijenalu savremene umetnosti u Veneciji, izložbom Svetlost i tama simbola, u Paviljonu Srbije, 2011. godine, za šta je dobio internacionalno priznanje − UniKredit nagradu Venecije (UniCredit Venice Award), kao prvu i jedinu nagradu koju je naš paviljon do sada dobio na ovoj renomiranoj manifestaciji. Producent izložbe je bio MSUV, Novi Sad, komesar Živko Grozdanić, tadašnji direktor MSUV, kustoskinja i urednica publikacija Sanja Kojić Mladenov, uz dizajn Mirjane Dušić. Nakon izložbe i uručenja nagrade, jednu od monumentalnih instalacija autor je poklonio MSUV. Njegova retrospektivna izložba u Novom Sadu je logični nastavak saradnje i mogućnost da se, posle deset godina, uz obuhvatanje šire produkcije, sagledaju i pojedina dela prezentovana u Veneciji.

Avangardna umetnička praksa predstavlja inovativne metode savremene umetnosti direktno uključene u razvoj socijalnog okruženja. Problemi i pitanja kojima se bavi autor su od 1970-ih godina predstavljali tačke uporišta društvenog i umetničkog konzervativizma, tradicionalizma i nacionalizma, koje je svojim umetničkim delovanjem činio vidljivim i podložnim osvešćenoj kritici. Postojanje angažovanih umetničkih tokova u lokalnoj sredini, koji su se odvijali paralelno sa inovativnim i radikalnim umetničkim praksama na međunarodnoj umetničkoj sceni, potvrđuje praksa Dragoljuba Raše Todosijevića, što njegovo delo smešta u širi kontekst neoavangardne umetnosti. Izložba u MSUV ističe važnost doprinosa ovog autora, međunarodne afirmacije lokalne umetničke scene, a istovremeno i značaja institucionalne brige o zaostavštini savremenih umetnika i njenoj vidljivosti u široj javnosti.

Info

Dragoljub Raša Todosijević je rođen 2. septembra 1945. u Beogradu. Diplomirao je na Akademiji likovnih umetnosti u Beogradu 1969. godine. Jedan je od međunarodno najaktivnijih i uvaženijih umetnika iz Srbije. Njegovi radovi su, između ostalog, otkupljeni za Tejt muzej u Londonu (Tate Modern), pariski Bobur (The Centre Pompidou), stokholmski Muzej moderne umetnosti (Moderna Museet), CAMK u Kumamotou (Contemporary Art Museum, Kumamoto) i dr. Osim nagrade na 54. Bijenalu u Veneciji, dobitnik je nagrade stokholmskog Muzeja moderne umetnosti (Moderna Museet), IASPIS RESIDENTIAL AWARD (2001) u Stokholmu, ArtsLink za 2004. godinu u Njujorku i nagrade Emili Harvi fondacije iz Njujorka (2006), koja se dodeljuje umetnicima povezanim sa pokretom Fluksus. Dobitnik je Nagrade za životno delo 50. Okobarskog salona u Beogradu (2009), Politikine nagrade (2009) zajedno sa Marijom Dragojlović, Nagrade grada Beograda (2003), Nagrade Memorijala Nadežde Petrović u Čačku (1998), Nagrade Sava Šumanović (2008) u Novom Sadu i dr. Živi i radi u Beogradu kao slobodni umetnik.

Izložba se organizuje u okviru programa Kaleidoskop kulture, Novi Sad – Evropska prestonica kulture 2022. Pokrovitelj MSUV je Pokrajinski sekretarijat za kulturu, javno informisanje i odnose sa verskim zajednicama. Izložbu su podržali Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije i Fondacija Saša Marčeta, Beograd.

Naslovna fotografija: Dragoljub Raša Todosijević, SUTRA je ponedeljak, 2006