Kako je ruska pesma o vojniku na frontu inspirisala domaći hit film: Pre 30 godina je bila premijera ostvarenja koje i danas gledamo sa knedlom u grlu

Film “Tamna je noć” je imao svoju premijeru pre 30 godina, a pored uloga i upečatljive radnje, pamitimo i pesmu od koje je sve počelo.

Na današnji dan, 1995. godine, u bioskope je stigao film Tamna je noć režisera Dragana Kresoje, adaptacija scenarija Aleksandra Popovića, koji prati život dve beogradske porodice u teškim vremenima raspada Jugoslavije, blokadi, nestašicama, redovima za hleb i studentskim protestima. Glumačka postava, predvođena Draganom Mićanovićem, Brankom Katić, Jelisavetom Sablić i Predragom Ejdusom, unosi sirovu autentičnost u ovaj gradski alegorijski portret.

Iako će vam pored naslova filma prvo pasti na pamet istoimena pesma Riblje Čorbe, originalna kompozicija je ruska pesma iz Drugog svetskog rata, komponovana 1943. za film „Dva borca“, koja postaje emotivni oslonac Kresojinog filma.

Pesmu je komponovao Nikita Bogoslovski (1913—2004) s tekstom Vladimira Agatova. Leonid Utesov je prvi snimio pesmu, međutim izvođenje Marka Bernesa u samom filmu ju je proslavilo. U filmu, Bernes je vojnik koji doziva svoju suprugu i bebu u noći dok peva pesmu.

Melanholični ton ove pesme pisane za vojnike, u Jugoslaviji koja se raspada kako na ratištu, tako i na ulicama Beograda, dobija novu dimenziju stanovnika opsednutih strahom i nadom .

Pre nego je postojao film, “Tamna je noć” je bila predstava, koju je režirao Egon Savin 1993, sa gotovo istom glumačkom postavkom, s tim što je umesto Nenada Jezdića u predstavi glumio Nebojša Glogovac, a umesto Branke Katić tu je bila Tamara Vučković.

Reditelj filma Dragan Kresoja nije više među živima, poginuo je neposredno nakon snimanja ovog filma, nakon helikopterske nesreće.

Bora Đorđević i Riblja čorba su već za predstavu snimili svoju verziju pesme koja se pronela i do filma. Pesma „Tamna je noć“, je predstavljala mračnu refleksiju situacije koju film portretiše.

Zašto ćemo pamtiti ovaj film?

Ovo nije samo još jedan ratni film – to je beogradski dnevnik haosa, tuge početka devedesetih. Svaka scena odzvanja stihovima iz pesme:

“Tamna je noć, nebo tmurno i sumorno… Ja se osećam umorno… Zora nikako da svane…”

Možda nije jedan od najboljih filmova devedesetih, ali je svakako svojom temom i težnom ostao ucrtan u memoriju svih nas koji su ga gledali, i to više puta, kroz godine.