Betmen: 85 godina Mračnog viteza

Betmen ove godine proslavlja 85 godina postojanja i to je jubilej koji je rezervisan za malobrojne stripske junake.

Nastao je brzo nakon Supermena, jer je ideja izdavača bila da se iskoristi taj uspeh i popularnost superherojskih stripova.

Bob Kejn je osmislio ime i napravio brzinski nacrt, ali je Bil Finger onaj koji je doneo detalje ključne za finalni izgled, inspirisane pre svih Fantomom i Zoroom.

Tu već dolazimo do prve kontroverze, jer je u Betmena u raznim oblicima dugo stajalo samo Kejnovo ime, sve dok konačno i Finger nije priznat kao koautor.

Prvo pojavljivanje

Prvo pojavljivanje imao je u izdanju „Detective Comics #27″, koje je izdato 30. marta 1939. godine, a već godinu dana kasnije dobio je sopstveni serijal.

Priču o Brusu Vejnu koji ostaje siroče kad mu upucaju roditelje i odlučuje da se brotiv protiv zločina kao maskirani odmetnik Betmen, inspirisan slepim mišem, znaju skoro svi.

Ali ne znaju svi da je Betmen u početku koristio i pištolje i da u ranim brojevima serijala nije imao problema sa tim da unakazi ili čak ubije kriminalce.

Kasnije je dobio jači moralni kodeks koji ga sprečava da bude ubica i zbog kog se trudi da svakom kriminalcu da drugu, pa i sto drugu šansu.

Brus Vejn je od početka prikazan kao bogataš koji ima batlera Alfreda, koji poraste i postane uticajan građanin Gotam Sitija i koji mora da skriva svoj tajni identitet.

Robin kao pomoćnik dolazi tek kasnije, a onda se pojavljuju i drugi članovi takozvane Bet-porodice, koja danas ima toliko članova da ni sami scenaristi više nisu sigurni gde im je kraj.

Bogata galerija neprijatelja

Ono što je oduvek deo šarma i privlačnosti ovog serijala je bogata galerija neprijatelja, od najpoznatijeg Džokera pa sve do nekih opskurnih, ali kreativnih likova.

Njihov broj se polako povećavao sa godinama i, iako su izmišljani novi, neki najpopularniji poslužili su kao inspiracija za brojne izmenjene iteracije novih scenarista koji su želeli da ostave svoj pečat.

Nakon popularnosti u takozvanom Zlatnom dobu stripa, igrana serija iz 1960-ih sa Adamom Vestom donela je komični prizvuk koga Betmen dugo nije mogao da se otarasi.

Ironično, to je dovelo do toga da mnogo veći broj ljudi čuje za njega, ali su kasnije crtači poput Nila Adamsa i Džima Apara pokušavali da mu malo promene imidž.

To je na kraju uspelo Frenku Mileru u izdanjima „Povratak mračnog viteza” i „Godina prva”, od kojih je ovo drugo nacrtao Dejv Macukeli.

Betmen se vratio mračnim korenima

Kraj 80-ih i početak 90-ih tako je označio povratak mračnim korenima, ali i novi filmski serijal koji je započeo Tim Barton, a nastavio Džoel Šumaher.

Od tada smo videli brojne igrane i animirane iteracije Betmena, kao i puno video igara i krosovera sa drugim likovima, a i danas je jedan od najpopularnijih likova iz sveta devete umetnosti.

Tokom osam i po decenija, Betmen je promenio više od 5 Robina, a i drugi ljudi su oblačili ovaj kostim osim Brusa Vejna, te ovakve promene nisu neuobičajene.

On ima sina, putovao je kroz vreme, išao u svemir, borio se protiv raznih stvorenja i čak postao vampir, a reference na njega postoje svuda od „Mućki” do „Fortnajta”.

Zato deluje da je Mračni vitez danas vitalniji i sveprisutniji nego ikada.

Najpoznatiji neprijatelji:

Džoker, Strašilo, Zagonetač, Dvoličnjak, Bejn, Pingvin, Otrovni bršljan, Žena-mačka, Gospodin Ledeni, Ra’s Al Gul, Ludi Šeširdžija, Harli Kvin, Ubica Krok…

Čuvene priče:

• Povratak Mračnog viteza
• Godina prva
• Ubistveni vic
• Duga Noć veštica
• Demonov sin
• Najtfol
• Muk
• Smrt u porodici

Najistaknutiji umetnici:

Bob Kejn, Bil Finger, Nil Adams, Ed Brubejker, Frenk Miler, Dejv Macukeli, Majk Bar, Pol Dini, Alan Grant, Džim Li, Tom King, Džef Leb, Skot Snajder, Grant Morison, Denis O’Nil, Džim Starlin…