Zašto ceo svet priča o starom odmaralištu za vojnu elitu JNA? Za 2 dana preko 80 miliona pregleda
”Preživeo sam nedelju dana u napuštenom gradu”, glasi naslov videa koji je za samo 2 dana skupio preko 80 miliona pregleda, a tema je jedno mesto u Hrvatskoj koje je uživalo veliku slavu u staroj Jugoslaviji.
Otkako je Džejms Donaldson, poznatiji pod nadimkom MrBeast, objavio na svom kanalu na Jutjubu video pod imenom o “napuštenom gradu” u Hrvatskoj, ne prestaje da se priča o Kuparima.
Ovo nekadašnje odmaralište vojne elite Jugoslavenske narodne armije u opštini Župa dubrovačka, u kom je najpoznatiji Jutjuber današnjice snimao s prijateljima, nije napušteno – samo tako izgleda u zimskim mesecima.
Prema popisu stanovništva iz 2021. godine, u Kuparima živi 950 stanovnika. U letnjim mesecima mesto oživi, a mnogi dođu da se kupaju na prelepu peščano-šljunčanu plažu u uvali koja oduzima dah.
Nekadašnja ciglana u Kuparima
Kupari su smešteni na padini brežuljka u uvali Župskog zaliva u Dubrovačko-neretvanskoj županiji desetak kilometara od centra Dubrovnika.
Naselje je dobilo ime prema latinskom nazivu za ciglare – cuparii. Proizvodnja opeke i crepa (kupe) na ovom području datira još iz ranog srednjeg veka, a neko vreme Kupari su se nazivali i Criepi, piše Pun kufer.
Proizvodnja opeke i crepa tokom decenija je jačala i razvijala se, a njena važnost bila je posebno izražena nakon Velikog potresa iz 1667. godine kada se moralo mnogo toga razrušenog popraviti i ponovo izgraditi u Dubrovniku i okolini.
Početkom 20. veka Kupari su počeli da se transformišu u sjajnu destinaciju letnjeg, ali i zimskog turizma.
Prepoznavši njegov potencijal, preduzetnici iz Čehoslovačke grade prvi hotel 1920. godine, nakon čega je sledilo uređivanje plaža, parkova i šetališta, gradnja sportskih terena i objekata za odmor i rekreaciju.
Napušteni i razrušeni hoteli
U drugoj polovini 20. veka Kupari postaju vojno odmaralište namenjeno zapovednicima JNA i njihovim porodicama kao i državnim zvaničnicima bivše Jugoslavije. Gradi se impresivni hotelsko-turistički kompleks pod upravom JNA s neverovatnim pogledom na more i okolinu.
Čak je i jugoslovenski predsednik Josip Broz Tito ovde imao vilu, u kojoj je ugošćavao brojne svetske državnike i znamenite ljude.
Hoteli Mladost, Grand, Goričina1 i Goričina2, Pelegrin, Kupari i Galeb u uvali Kupari na vrhuncu svoje popularnosti mogli su da prime oko 2.000 gostiju. Tokom Domovinskog rata doživeli su ogromnu devastaciju – uništeni su, opljačkani i razrušeni.
Zbog nerešenih imovinskopravnih odnosa napušteni su već duže od dve decenije.
