Romkinje ruše predrasude: Na Dan žena započeo Mesec romskog ženskog aktivizma

U okviru tradicionalne akcije Mesec romskog ženskog aktivizma, 8. marta 2020. godine na Međunarodni dan žena, Romska ženska mreža započela je kampanju Rana udaja nije deo romske kulture – Upoznaj ne sudi!.

Cilj kampanje je skretanje pažnje na stereotipe i predrasude, koji su čest uzrok diskriminacije Roma i Romkinja. U središtu ovogodišnje kampanje, koja traje do 8. aprila, Međunarodnog dana Roma i Romkinja, je borba protiv stereotipa da su rani brakovi romska tradicija.

Uoči kampanje, 6. i 7. marta u Beogradu održana je dvodnevna obuka za jačanje kapaciteta članica i aktivistkinja Romske ženske mreže (RŽM), koja ima za cilj da učesnicama pomogne u usavršavanju postojećih i sticanju novih znanja iz oblasti javnog nastupa, korišćenja društvenih mreža i pripreme medijskih objava u svrhu promovisanja aktivnosti koje realizuju. Obuku je organizovalo udruženje Ternipe, uz podršku projekta Nemačke razvojne saradnje „Inkluzija Roma i drugih marginalizovanih grupa u Srbiji”, koji sprovodi Nemačka organizacija za međunarodnu saradnju GIZ.

„Predrasude i stereotipi značajno utiču na diskriminaciju Roma i Romkinja. Povodom nestanka devojčice Monike, kao i u sličnim situacijama pre toga, u komentarima građana i medijskim napisima pojavila su se mnogobrojna tumačenja da su rani brakovi romska tradicija. Takvi stavovi mogu značajno da utiču na brzinu reakcije i adekvatnu zaštitu Romkinja, kao i na njihov položaj u društvu,” kaže Radmila Nešić, predsednica udruženja Ternipe, koje kao članica RŽM trenutno koordinira radom mreže. „Pojava ranih brakova postoji u nekim Romskim zajednicama, ali ne zbog tradicije ili kulture, već zbog nedostupnosti školovanja ili nemogućnosti da se zaposle, i drugih socijalnih i ekonomskih okolnosti u kojima žive Romi i Romkinje,” zaključuje Nešić.

Kampanja povodom meseca romskog ženskog aktivizma podrazumeva niz aktivnosti i manifestacija širom Srbije. S obzirom da je jedno od sredstava borbe protiv predrasuda, stereotipa i diskriminacije prikazivanje pozitivnih primera, fokus aktivnosti u okviru kampanje biće prikazivanje uspešnih primera. U medijima i na društvenim mrežama, na okruglim stolovima i radionicama, kao i u toku uličnih akcija, projekcija filmova i drugih aktivnosti, predstaviće se liderke i aktivitkinje RŽM, kao i mnoge druge žene i devojke Romkinje, koje predstavljaju pozitivne primere i ruše predrasude – završile su školu, nisu se rano udale, studiraju, rade…

„O Romima postoje mnoge predrasude i stereotipi. To nije pretpostavka ili utisak. To potvrđuju i podaci. U istraživanju Diskriminacija na tržištu rada, sprovedenom tokom 2019. godine, više od 70% zaposlenih izjasnilo se da su saglasni ili dеlimično saglasni sa rečenicom: ‘Romi ne vole da rade’. Ovakav stav prisutan je čak i kod onih ispitanika koji osuđuju diskriminaciju. Zato je veoma važno da pomognemo ljudima da osveste da su stereotipi i predrasude veoma čest povod za diskriminaciju. Zbog toga je poruka kampanje koju sprovodimo: ‘Upoznaj, ne sudi!’,” objašnjava Petar Antić, iz GIZ-a.

Antić ističe i da diskiriminacija kojoj su izložene Romkinje veoma često ima više osnova: „Rezultati istraživanja Odnos građana i građanki prema diskriminaciji u Srbiji iz 2019. godine, pokazali su da dve trećine građana (69%) smatra da u Srbiji u značajnoj meri postoji diskriminacija, a njih 50% kao najizloženije diskriminaciji vidi Rome, a potom žene (33%).“

Romska ženska mreža okuplja 30 organizacija i inicijativa koje deluju na čitavoj teritoriji Srbije. RŽM se bori za sistemska rešenja problema sa kojima se Romkinje suočavaju – protiv nasilja u porodici i trgovine ženama i decom, za rodnu ravnopravnost, obrazovanje, rad, zapošljavanje i ekonomsko osnaživanje, unapređenje zdravstvene zaštite, učešće Romkinja u javnom životu, razvijanje kulture i još mnogo toga što čini temelj ljudskih prava i dostojanstva.