Da li je keto dijeta vredna rizika? Nova studija dovodi u pitanje njenu bezbednost

Nova istraživanja sugerišu da keto dijeta može povećati rizik od srčanih bolesti, moždanog udara, dijabetesa tipa 2 i sindroma iritabilnog crevna, među drugim potencijalnim problemima.

Studija je bila mala, ali njeni rezultati mogli bi navesti ljude da razmisle da li je keto dijeta vredna truda.

Tim istraživača sa Univerziteta u Bathu (UoB) u Velikoj Britaniji pratio je 53 zdrave odrasle osobe koje su se pridržavale jedne od tri dijete tokom 4 do 12 nedelja: klasične keto dijete, dijete s niskim sadržajem šećera ili dijete sa umerenim sadržajem šećera i ugljenih hidrata.

Otkrili su da keto dijeta povećava nivo holesterola, smanjuje prisustvo korisnih bakterija u crevima i smanjuje sposobnost tela da podnosi šećere, prebacujući izvor energije tela sa glukoze na masti.

Obe dijete, i keto i dijeta sa niskim sadržajem šećera, dovode do gubitka masti bez uticaja na nivo fizičke aktivnosti. Čini se da su ljudi koji žele da postignu vitkije telo bolje proći ako smanje dodane šećere, a ne ugljene hidrate, iz svoje ishrane.

„Keto dijeta je efikasna za gubitak masti, ali dolazi sa različitim metaboličkim i mikrobiomskim efektima koji možda nisu pogodni za sve,“ objašnjava fiziolog Dilan Tompson sa UoB-a.

„Nasuprot tome, ograničenje šećera je u skladu sa vladinim smernicama za smanjenje unosa slobodnih šećera, promovišući gubitak masti bez očiglednih negativnih zdravstvenih posledica.“

Osobe na keto dijeti unosile su manje od 8 procenata kalorija iz ugljenih hidrata. Dijeta sa niskim sadržajem šećera uključivala je manje od 5 procenata energije iz slobodnih šećera – onih koji se dodaju hrani i pićima ili su prisutni u voćnim sokovima, sirupima i medu.

Ove dijete su upoređene sa kontrolnom dijetom sa umerenim sadržajem šećera i ugljenih hidrata, gde je slobodni šećer činio oko 18 procenata unosa energije.

Do četvrte nedelje keto dijete, raznolikost crevnih mikroba kod učesnika se promenila, sa velikim smanjenjem relativne prisutnosti bakterija Bifidobacterium, koje su poznate kao jedne od heroja probiotika.

Te bakterije zavise od prehrambenih vlakana, koja su smanjena za 40 procenata u keto dijeti u poređenju sa dijetom sa umerenim šećerom i ugljenim hidratima, a činjenica da je ovaj pomak u crevnom ekosistemu opstao do 12. nedelje keto dijete je dokaz da dijeta može izazvati ovaj unutrašnji haos.

Efekat keto dijete na holesterol bio je posebno zabrinjavajući za istraživače, dok su učesnici na dijeti sa niskim sadržajem šećera zapravo smanjili ukupne koncentracije holesterola do 12. nedelje studije.

„I pored smanjenja masnog tkiva, keto dijeta je povećala nivoe nepovoljnih masti u krvi naših učesnika,“ kaže stručnjak za ishranu sa UoB-a, Aaron Hengeist.

„Ako se to nastavi tokom godina, [to] bi moglo imati dugoročne zdravstvene posledice kao što je povećan rizik od srčanih bolesti i moždanog udara.“

Iako je keto dijeta smanjila nivo glukoze u krvi tokom posta, takođe je smanjila sposobnost tela da se nosi sa ugljenim hidratima iz obroka, objašnjavaju istraživači.

„Merenjem proteina u uzorcima mišića uzetim sa nogu učesnika, mislimo da je ovo verovatno adaptivni odgovor na manji unos ugljenih hidrata svakodnevno i odražava insulinsku rezistenciju u skladištenju ugljenih hidrata u mišiću,“ kaže fiziolog sa UoB-a, Havijer Gonzalez.

Osobe na keto dijeti imale su povećane nivoe enzima PDK4 u skeletnim mišićima, što se takođe vidi kod dijabetesa tipa 2. Dijeta je takođe smanjila nivoe enzima AMPK i proteina GLUT4, koji igraju važne uloge u metabolizmu glukoze.

„Ova insulinska rezistencija nije nužno loša ako ljudi prate keto dijetu, ali ako se ove promene nastave kada ljudi pređu na dijetu sa većim sadržajem ugljenih hidrata, to bi moglo povećati rizik od razvoja dijabetesa tipa 2 na duži rok,“ kaže Gonzalez.

Ovo istraživanje je objavljeno u časopisu Cell Reports Medicine.